انتخاب یک منبع تغذیه خوب بسیار چالش برانگیزتر از آن چیزی است که در یک نگاه به نظر می‌رسد. در حالی که همیشه بررسی‌های زیادی در مورد قطعات دیگر یک کامپیوتر مانند پردازنده‌ها و کارت‌های گرافیک وجود دارد، واحدهای منبع تغذیه (PSU) کمی ‌نادیده گرفته می‌شوند. با این حال، هنگام ساخت یا خرید یک سیستم شخصی جدید، منبع تغذیه را هم باید با دقت انتخاب کرد. هنگام انتخاب منبع تغذیه چند قانون مهم وجود دارد که باید از آن پیروی کنید؛ از اطمینان از مطابقت با سیستم شما تا اطمینان از اینکه می‌تواند با افزایش قدرت و ارتقاء‌های بعدی مقابله کند. در این مطلب به تمام نکاتی که باید بدانید می‌پردازیم:

اهمیت PSU

PSU و خنک کننده، دو مؤلفه نادیده گرفته شده در ساخت ‌کامپیوتر شخصی هستند؛ همانطور که از نام آن پیداست، منبع تغذیه برق را به کل سیستم شما می‌رساند و انتخاب مدل اشتباه می‌تواند بر هر قسمتی که به آن متصل است تأثیر بگذارد. اگر قطعات شما به اندازه نیاز برق دریافت نکنند یا برق دریافتی آنها ناپایدار باشد، ممکن است آسیب‌های جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.

نوسانات ولتاژ و برق می‌تواند منجر به آسیب دیدن قطعات و حتی مهم ترین بخش‌های ‌کامپیوتر شخصی شما، مانند مادربرد، CPU یا GPU ‌شود. همچنین ممکن است PSU شما قدرت کافی برای کارکردن ‌کامپیوتر شما را در شرایط سبک و عادی داشته باشد، اما زمانی که GPU و CPU شروع به مصرف انرژی بیشتری کنند، دچار شود. در نتیجه، ‌کامپیوتر شما اغلب به ظاهر تصادفی خاموش می‌شود. هر بار که چنین اتفاقی می‌افتد، طول عمر قطعات ضربه کاهش پیدا می‌کند تا اینکه کم کم در نهایت خراب می‌شوند. اگر ‌کامپیوتر شخصی شما با مشکل مواجه است، بهترین راه حل این است که عیب یابی کنید تا بفهمید که آیا PSU مقصر است یا خیر. اگر اینطور است، فقط تعویض آن به تنهایی می‌تواند کمک بزرگی کند.

نکاتی که هنگام خرید PSU باید در نظر بگیرید

در یک کلام کلی، هنگام خرید یک منبع تغذیه باید به وات، رتبه بازده، ضریب شکل (و بنابراین اندازه) و در آخر، کانکتورها توجه کنید.

وات

وات مهمترین نکته در مورد منبع تغذیه است و کل توان خروجی منبع تغذیه شما را تعیین می‌کند. به عبارت ساده، یک PSU 500 وات می‌تواند تا 500 وات برق تولید کند و این انرژی در مدارهای مختلف توزیع می‌شود. به عنوان مثال، یک مدار 12 ولتی برای CPU و GPU و یک مدار 5 ولت برای سایر قطعات وجود دارد. مدارهای تکی می‌توانند کم و بیش کارآمد باشند، اما اگر یک اورکلاکر حرفه‌ای نباشید، بعید است که نیازی به کاوش بیشتر در این مورد داشته باشید. وات دستگاه به ۲ صورت بیان می‌شود: وات پیوسته و اوج. برخی از PSU‌ها اوج وات را تبلیغ می‌کنند، که در صورت لزوم می‌توانند برای دوره‌های کوتاه مدت حفظ کنند. هنگام محاسبه میزان برق مورد نیاز ‌کامپیوتر خود به این موضوع اعتماد نکنید. فقط با وات پیوسته بروید.

رتبه بندی کارایی

همه PSU‌ها دارای رتبه‌های بهره وری هستند که اساساً بازده برق یک واحد خاص را تخمین می‌زند. راندمان کمتر برابر با گرمای بیشتر است که هرگز چیز خوبی نیست. هنگامی‌که شما یک منبع تغذیه خریداری می‌کنید، تقریباً همه آنها حداقل دارای گواهینامه 80Plus هستند. این بدان معنی است که PSU تضمین می‌شود که حداقل 80٪ کارایی را در هنگام کار داشته باشد و 80 درصد از برق دریافتی را به برقی تبدیل ‌کند که می‌تواند توسط ‌کامپیوتر شخصی شما استفاده شود و بقیه به صورت گرما از بین می‌رود. رایج‌ترین رتبه‌بندی‌های کارایی که می‌بینید شامل موارد زیر است:

80 پلاس

80 پلاس برنز

80 پلاس نقره ای

80 پلاس طلا

80 پلاس پلاتین

80 پلاس تیتانیوم

قانون کلی در اینجا این است که هر چه منبع تغذیه کارآمدتر باشد، بهتر است. در ‌کامپیوتر‌های شخصی مقرون به صرفه ای که انرژی زیادی مصرف نمی‌کند یا گرمای زیادی تولید نمی‌کند، هنوز هم می‌توانید با یک PSU ارزان قیمت برنزی کار خود را پیش ببرید اما اگر در حال ساخت یک ‌کامپیوتر شخصی بازی یا ‌کامپیوتر حرفه‌ای هستید که قادر به تحمل بارهای سنگین باشد، توصیه می‌کنیم حداقل از یک PSU طلایی یا پلاتینیوم استفاده کنید. البته آن‌ها بسیار گران‌تر هستند، بنابراین هنگام انتخاب بودجه خود این را در نظر داشته باشید.

فرم فاکتور شکل منبع تغذیه

مانند بسیاری از چیزهایی که در یک کیس ‌کامپیوتر شخصی وجود دارد، واحد منبع تغذیه شما یا جا می‌شود یا نمی‌شود. این به فاکتور فرم و همچنین اندازه گیری دقیق PSU بستگی دارد، به همین دلیل بهتر است به اندازه فیزیکی آن نگاهی بیندازید و مطمئن شوید که با کیس مورد نظر شما مطابقت دارد.

اکثر PSU‌ها دارای فرم فاکتور ATX هستند که برای اکثر ‌کامپیوتر‌های شخصی رومیزی مناسب است. اغلب کیس‌ها می‌توانند این منابع تغذیه را جای دهند، اما باز هم برای اطمینان، چک کنید. هنگام خرید یک منبع تغذیه ، همیشه مطمئن شوید که با کیس شما مطابقت دارد و با آن سازگار است.

اتصال دهنده‌ها و رابط‌ها

وقتی یک منبع تغذیه می‌خرید، باید تقریباً تمام کابل‌هایی را که برای اتصال آن به اجزای مختلف داخل ‌کامپیوتر‌تان نیاز دارید، همراه داشته باشد. اول از همه، یک PSU می‌تواند ماژولار یا غیر ماژولار باشد. اگر با این گزینه مواجه شدید، معمولاً باید نسخه ماژولار را به جای غیر ماژولار انتخاب کنید. اگر می‌خواهید کابل‌هایتان مرتب باشند، این موضوع بسیار مهم است. PSU‌های غیر ماژولار با تمام کابل‌های لحیم شده به برد مدار عرضه می‌شوند، بنابراین شما نمی‌توانید فقط کابل‌هایی را که نیاز دارید، انتخاب کنید. در نتیجه، کابل‌های تصادفی بدون هدف از کنار PSU آویزان می‌شوند که بر جریان هوا تأثیر می‌گذارند و البته جلوه زیبایی هم ندارند.

نصب PSU‌های ماژولار در صورتی که تخصصی در حوزه سخت افزار ندارید، مشکل است اما به شما امکان می‌دهند کابل دقیق و مناسب خود را انتخاب کنید، زیرا کابل‌ها متصل نیستند. در نهایت، PSU‌های نیمه ماژولار نیز وجود دارند که با برخی از کابل‌ها لحیم شده عرضه می‌شوند و در صورت لزوم، امکان حذف برخی از آنها را باقی می‌گذارند.

جدا از انتخاب بین ماژولار و غیر ماژولار، مطمئن شوید که منبع تغذیه شما دارای تمام کانکتورهای مورد نیاز است. کانکتور 24 پین ATX که برای مادربرد استفاده می‌شود، کانکتور 8 پین CPU که برق را مستقیماً به مادربرد می‌رساند و کانکتورهای PCIe که برای کارت‌های گرافیک استفاده می‌شود. برخی از پردازنده‌های گرافیکی، مانند RTX 4090، با آداپتورهای مخصوص به خود عرضه می‌شوند، زیرا کانکتورهای آن‌ها پین‌های بیشتری نسبت به یک PSU معمولی دارند.

سر و صدای منبع تغذیه

منبع تغذیه معمولاً پر سر و صداترین جزء داخل ‌کامپیوتر شما نخواهد بود، اما ممکن است زمانی که بازی‌ها یا برنامه‌های کاربردی سختی را اجرا می‌کنید، صدای آن بلند باشد. PSU خود بی صدا است، اما معمولاً با یک فن اضافی همراه است که می‌تواند هنگام کار با بالاترین سرعت، صدایی تولید کند.

آیا خرید PSU بدون فن امکان پذیر است؟ بله، اینطور است، اما به طور کلی بهتر است به سراغ مدلی بی‌صدا بروید که سر و صدا را به حداقل می‌رساند، اما همچنان خنک‌کننده اضافی را فراهم می‌کند. به یاد داشته باشید که پایداری منبع تغذیه شما مستقیماً به پایداری و عملکرد کل ‌کامپیوتر شما منجر می‌شود و ‌کنترل دما می‌تواند کمک زیادی به شما کند.

چند وات بخریم؟

اکنون که می‌دانید چه مشخصاتی را باید در منبع تغذیه جدید خود زیر نظر داشته باشید، یک سوال وجود دارد که اکثر خریداران احتمالی از خود می‌پرسند: کامپیوتر من به چه مقدار انرژی نیاز دارد؟

هیچ پاسخی برای این سوال وجود ندارد. بسته به اجزای سازنده خود، ممکن است بتوانید با یک منبع تغذیه ۴۵۰ واتی کنار بیایید، یا ممکن است به یکی از آن غول‌های 1200 واتی که متعلق به ساخت‌های پیشرفته هستند نیاز داشته باشید. برای سال‌های متمادی، اکثر ‌کامپیوتر‌های شخصی بازی با توان 750 وات یا کمتر کار می‌کردند، اما اکنون آن روزها گذشته است. اگر ‌کامپیوتر شخصی دارید که برای تولید محتوا یا بازی‌های AAA ساخته شده است، احتمالاً به یک منبع تغذیه با وات بالاتر نیاز دارید.

برای اندازه گیری مصرف برق ‌کامپیوتر شخصی استفاده از ماشین حساب یک راه آسان است. شما اساسا باید حداکثر توان تمام اجزای ‌کامپیوتر خود را جمع کنید و سپس مقداری فضای خالی برای ارتقاء بالقوه و افزایش برق در نظر بگیرید. ممکن است در حال حاضر علاقه ای به اورکلاک نداشته باشید، اما همچنان باید این احتمال را در نظر بگیرید که ممکن است بخواهید روزی این کار را انجام دهید. پردازنده‌های اینتل و AMD هر دو دارای حالت‌های توربو/بوست هستند که در هنگام کار با فرکانس پایه، انرژی بسیار بیشتری نسبت به نیاز CPU مصرف می‌کنند. این موارد باید هنگام انتخاب منبع تغذیه نیز در نظر گرفته شوند، در غیر این صورت هر زمان که ‌کامپیوتر شخصی شما بار کاری سختی را پردازش می‌کند، خطر خاموش شدن آن را تهدید می‌کند.

برای محاسبه وات مورد نیاز خود، از یک ماشین حساب PSU استفاده کنید. ماشین‌حساب PSU OuterVision می‌تواند مفید باشد اگر می‌خواهید تجزیه و تحلیل عمیق و قابل تنظیم نیازهای وات داشته باشید، وقتی همه چیز را جمع کردید، حداکثر واتی را که کامپیوتر شما ممکن است نیاز داشته باشد، دریافت خواهید کرد. یک شرط مطمئن این است که حداقل 20٪ یا 30٪ وات اضافی را برای ارتقا های بعدی در هر صورت باقی بگذارید. شما هرگز نباید یک PSU بخرید که فقط می‌تواند دقیقاً همان مقدار برق مورد نیاز را ارائه دهد.

نکته دیگری که باید به آن توجه کنید این است که منبع تغذیه شما با انرژی مورد نیاز ‌کامپیوتر شما در حال حاضر سازگار است. این به این معنی است که حتی اگر یک منبع تغذیه 1200 واتی را تهیه کنید، ‌کامپیوتر شما دائماً 1200 وات برق از پریز برق نمی‌گیرد. بر اساس کاری که در حال حاضر انجام می‌دهید، فقط به اندازه‌ای که لازم است انرژی می‌گیرد؛ البته مقداری از آن به عنوان گرما هدر می‌رود.

چقدر باید برای منبع تغذیه هزینه کنید؟

مانند هر قطعه دیگری در ‌کامپیوتر شخصی شما، PSU می‌تواند واقعاً ارزان یا بسیار گران باشد. به طور کلی، بهترین گزینه این است که هنگام انتخاب یک PSU از منابع معتبر پیروی کنید. برخی از شناخته‌شده‌ترین برندهای PSU عبارتند از Corsair، Cooler Master، EVGA، Gigabyte، SeaSonic، Asus، MSI و Thermaltake، اما این یک لیست غیر جامع است. مدل‌های مناسبی از مارک‌های ارزان تر نیز وجود دارد. نکته کلیدی این است که به وات، سازگاری و کارایی نگاه و سپس قضاوت کنید.

هیچ توصیه یکسانی برای نگرانی‌های بودجه هنگام خرید PSU وجود ندارد، اما هرگز نباید فراموش شده ترین جزء در کل ساخت شما باشد. یک چیز خوب در مورد PSU‌ها وجود دارد که بسیاری از مردم ممکن است زیاد به آن فکر نکنند. منبع تغذیه یکی از آن قطعاتی است که می‌تواند شما را به یک ‌کامپیوتر کاملاً جدید تبدیل کند.